EnglishGall meini hirion digwydd ei ben ei hun, ac mewn grwpiau fel rhan o gylchoedd cerrig, llwybrau, neu aliniadau eraill fel yn y Triongl Llanfechell. Efallai eu bod yn rhannau o henebion yn gynharach sydd wedyn yn cael eu haddurno mewn cyfnodau archaeolegol dilynol (gan y gall fod wedi digwydd ym Mryn Celli Ddu). Mae’r maen hir Llanfechell yn bwysig gan fod darn wedi’u torri o waelod y maen hir a oedd wedi’u haddurno gyda celf graig cwpan-a-fodrwy.
Dyma rai enghreifftiau :
Awgrymiadau ar gyfer ymweld â meini hirion:
- Peidiwch â dringo ar y meini – nid yn unig y mae’n beryglus i chi, bydd hefyd yn achosi difrod i’r safle.
- Byddwch yn siwr eich bod wedi cael caniatâd gan berchennog y tir os yw’r safle ar dir preifat – yng Nghymru, mae llawer o’r safleoedd yn cael eu lleoli ar dir fferm preifat.
- Gall meini hirion fod yn anodd i ddarganfod os amgylchynu gan meini dyfod rhewlifol (cerrig mawr â adneuwyd yn naturiol), felly gwiriwch eich mapiau yn ofalus ac edrychwch am ddisgrifiad o’r garreg os oes un ar gael.
Awgrymiadau ar gyfer tynnu lluniau:
- Maen sengl:
- Cerddwch o amgylch y garreg yn tynnu lluniau ar lefel y llygad.
- Yn yr un modd, cymerwch lluniau o’r rhannau isaf ac uchaf y garreg rhannau isaf ac uchaf y maen (yn dibynnu ar ei maint).
- Ceisiwch dynnu lluniau o ben y garreg; peidiwch â phoeni os nad ydych yn gallu, oherwydd efallai na fydd yn bosibl gwneud hyn gyda cherrig tal.
- Tynnwch lluniau o unrhyw rhannau cudd, er enghraifft, cribau yn y garreg.
- Meini lluosog:
- Cerddwch o amgylch y tu allan o’r cylch neu aliniad yn dynnu lluniau o’r lleoliad yn ei gyfanrwydd.
- Nesaf, cerddwch o amgylch y tu mewn i’r lleoliad, gan gymryd lluniau o’r cerrig gyferbyn chi.
- Dynnu llun pob carreg yn unigol.
